پرسپولیس، ارزشمندترین تیم فوتبال ایران
ترانسفرمارکت ارزشگذاری خود روی باشگاههای لیگ برتر فوتبال ایران و بازیکنان شاغل در این لیگ را انجام داد و در پی آن تیم فوتبال پرسپولیس با عدد ۱۱ میلیون ۲۸۰ هزار یورو در صدر تیمهای ایرانی قرار گرفت. البته این قرار گرفتن در صدر با وجود افت یکمیلیون ۳۰۰ هزار یورویی اتفاق افتاد.
استقلال که قبل از این با ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار یورو ارزشگذاری شده بود نیز با افت ۴ میلیون ۱۰۰ هزار یورویی به رده دوم آمد. سپاهان با افت یک و شش دهم میلیون دلاری به جایگاه چهارم رفت و گلگهر سیرجان که جزو تیمهای پرهزینه بوده است با وجود افت ارزش به مکان سوم رفته است.
تعیین ارزش بازار تیمها با توجه به بازیکنانی که از دست دادند و بازیکنانی که جذب کردند انجام شد و به نظر بازیکنان جدید تیمها باید برای افزایش ارزش بازار خود تلاش کنند.
این مقدمه شاید کمی گیجکننده باشد و شاید هم بعضی افراد در باشگاهها یا فضای مجازی بخواهند از این آمار برای فریب افکار عمومی هواداران تیمهای خود و وارونه جلوه دادن حقایق موجود استفاده کنند. یکی از این حقایق که سعی در وارونه جلوه دادن آن خواهد شد، خاصه خرجیهای بعضی تیمهای صنعتی است که این دست باز برای نقل و انتقالات را به لطف بهرهمندی از بودجههای عمومی دارند و آن را با ابزار گوناگون پنهان میکنند.
حالا ممکن است بعضی با این رویکرد سراغ این خبر بیایند که ببینید پرسپولیس گرانقیمتترین بازیکنان فوتبال ایران را دارد؟ کسی هم که نداند، با چنین آمار و ارقامی، چارهای جز باور کردن نخواهد داشت.
طبعا سایت ترانسفر مارکت ارزشگذاری را بر اساس معیارهای گوناگونی انجام میدهد و این با قیمت بازیکن متفاوت است. چنانکه همین چند صباح قبل بازیکنی به پرسپولیس آمد که ده هزار دلار در ماه هم در کرواسی حقوق نمیگیرد ولی وقتی قرار بود به پرسپولیس بیاید ارزش او بالاتر از ۲۰۰ هزار یورو اعلامشده بود و پرسپولیس هم با دستمزد سالانه بالاتر از ۳۰۰ هزار یورو جذبش کرد!
از نان بازو تا خرج از کیسه میهمان
پس اگر پرسپولیس با ارزشترین تیم ایران با توجه به بازیکنانش است، معنایش این نیست که بیشترین هزینه را انجام داد که سلطان هزینه، بعضی تیمهای صنعتی بودهاند. از سوی دیگر میان یک تیم و بازیکنانش که با عملکرد خود، در این ارزشگذاری شرایط بهتری داشتهاند با آن تیمی که ارزش بالاتر آن بابت پرداخت ارقام افسانهای برای دیاباته مصدوم یا گرفتن رضایتنامه بازیکنی مانند نادری است، فرق اساسی وجود دارد. پس نباید با تعابیر و تحلیلهای نادرست و ناشیانه به استقبال چنین خبری رفت.
پرسپولیس نان بازوی خودش را میخورد. بهعنوان مثال عملکردها باعث شده است که الان جوانی مثل عبدی بعد از ترابی یکمیلیون یورویی، همراه با سیامک نعمتی، ۸۰۰ هزار یورو ارزشگذاری شود. هرچند جدایی بازیکنانی چون؛ کنعانی، نوراللهی و مغانلو تاثیر خود را روی ارزشگذاری نهایی گذاشت. با این اوصاف جای سوال است که سپاهان با هزینههایی که در نقل و انتقالات کرد با افت ارزشگذاری روبرو شده است.
ارزش بازار کدام بازیکن بیشتر میشود و کدام کمتر؟
قبل از ادامه مطلب، اجازه بدهید که در بیان ارزشمند بودن پرسپولیس نیاز به این ارزیابیها نیست که با متغیر رفت و آمد بازیکنان جابهجا میشود. این فقط راهی برای توصیف وضعیت تیمها از جهت نیروهایی است که در اختیاردارند وگرنه درباره فاصله معنیدار قیمت پرسپولیس با استقلال نیازی به گفتوگو نیست، چه رسد به قیاس با تیمهایی مانند سپاهان که حتی در قوارههای مقایسه شدن هم نیستند.
نکته دیگر شاید به خودساخته بودن پرسپولیس مربوط میشود که حتی در افت هم میتواند ارتقاء رتبه پیدا کند. خودساخته بودن به این معنا که در این تیم اکثر بازیکنان نه فقط رشد فنی دارند بلکه ارزش بازار آنها ارتقاء مییابد که البته اثر معکوس افزایش سن روی ارزش بازیکن داستان دیگری دارد وگرنه ارزش بازیکنی مثل سید جلال حسینی به نسبت ارزشگذاریهای دیگر بهمراتب بالاتر از ۲۰۰ هزار یورو میشود. حالا سوال این است که کدامیک از بازیکنان پرسپولیس در پایان فصل آینده، ارتقاء میبخشند؟ هرچند این مهم بدون نادیده گرفتن نقش مربی و همبازیان ممکن نیست. بازهم یادآوری میکنیم که در اینجا صحبت ارزش بازار بازیکنان است و نه قیمت و ارزش فنی.
بهعنوان مثال فاصله عملکردی حامد لک و بیرانوند بعد جام جهانی به شکلی نیست که یکی ۳ و نیم میلیون دلار ارزش داشته باشد و دیگری ۵۵۰ هزار یورو.
البته حالا که اسم بیرانوند به میان آمد بد نیست بدانید او وقتیکه از پرسپولیس میرفت ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار یورو ارزشگذاری شد و حالا یک و نیم میلیون دلار
اعداد پوشالی برای الهلال
و اما نگاهی به حریف آسیایی پرسپولیس بیندازیم. برای الهلال ارزش بازار ۶۱ میلیون و ۱۵۰ هزار یورویی اعلامشده است که تقریبا ۵ و نیم برابر پرسپولیس میشود. میانگین ارزش بازار ۳۰ بازیکن این تیم که میانگین سنی ۲۷/۶ سال دارند کمی بالاتر از ۲ میلیون دلار است و میانگین ارزش بازار ۲۷ بازیکن پرسپولیس که میانگین سنی ۲۷/۳ سال دارند کمتر از یک چهرم این عدد و ۴۱۸ هزار یورو است.
در نظر بگیرید که ارزش بازیکنی باکیفیت ترابی یکمیلیون یورو تعیینشده است که با ارزشترین بازیکن بر اساس آمار ترانسفر مارکت است و آنگاه الشهرانی و البریک ۲ مدافع کناری الهلال ۲ و ۲ و نیم میلیون دلار ارزشگذاری شدهاند. الهلال در فهرست ترانسفر مارکت ۱۳ بازیکن بالای یکمیلیون یورویی دارد که بعضی از آنها، اصلا اثری از آثارشان در بازیهای این تیم دیده نمیشود. خیلی ساده باید گفت پرسپولیسیها اصلا نباید مرعوب چنین اعداد و ارقامی شوند. در ارزشگذاری ترانسفر مارکت، پریرای برزیلی که شنبه ۲ گل از ۳ گل الهلال برابر الاتفاق روی پاسهای او به دست آمد، ۱۵ میلیون یورو ارزشگذاری شده است که ناگفته پیداست خیلی دور از اعداد واقعی است ولی نشاندهنده برجسته بودن نقش او در تیمش نیز باشد. البته محتمل است مقایسههایی از این دست صورت بگیرد که ارزش یک بازیکن الهلال از کل بودجه و ارزش بازیکنان پرسپولیس یا هر یک از تیمهای دیگر بیشتر است که البته نمیتوان به آن توجه کرد. برای مارگا هم ۱۰ میلیون یوره ارزشگذاری شده و بافتیمبی گومز بهتری گلزنان الهلال یکمیلیون و ۶۰۰ هزار یورو!
این در حالی است که برای لوسیانو ویتو ارزش ۱۰ میلیون یورویی اعلامشده است. این بازیکن آرژانتینی باسابقه بازی در تیمهایی مثل آتلتیکو مادرید در پاییز گذشته با سروصدای زیاد، جذب الهلال شد و حالا جایی در تفکرات فنی سرمربی ندارد و بلای جان الهلال شده که برای او دنبال تیم است تا از قید قرارداد با او رها شود.