پیش از آنکه تیم‌ملی فوتبال برای بازی‌های باقی‌مانده مرحله نخست مقدماتی جام‌جهانی به منامه برود، اتفاقات زیادی رخ داده بود. اول از همه، غرامت سنگین میلیاردی بود که بابت قرارداد وحشتناک امضا شده با مارک ویلموتس روی دست فوتبالمان مانده بود.
ویلموتس بعد از باخت به بحرین و در آستانه بازی حساس با عراق، سودای رفتن در سر داشت و اعلام کرد چون پولش به‌موقع پرداخت‌نشده، از تیم‌ملی ایران جدا خواهد شد.
خبر هم ابتدا در رسانه‌های هموطنِ ویلموتس منتشر شد که واکنش اولیه در ایران نسبت به این خبر، تکذیبش بود، اما در پایان دور رفت مقدماتی جام‌جهانی، درحالی‌که در بدترین وضعیت ممکن بودیم، ویلموتس برای همیشه از ایران رفت.
رفتنش با توجه به سطح فنی نازلش، ضربه‌ای نبود، ضربه مهلک شکایت او به فیفا و غرامت سنگینی بود که باید به او می‌پرداختیم.
کیروش اگر در جام ملت‌های آسیا افتضاح بازی با ژاپن را تجربه نمی‌کرد، می‌ماند. او بعد از جام جهانی که عملکردش قابل‌قبول بود، ماند که تیم ایران را قهرمان آسیا کند اما برای بار دوم از رسیدن به این مهم بازماند. بنابراین با توجه به حاشیه‌سازی‌های مداومش و اینکه دائما با عوامل فوتبالی ایران در تنش بود، به هشت سال حضورش در ایران خاتمه داد.
وزارت ورزش و سخنگوی وقتش، مازیار ناظمی گفته بودند که مربیان بزرگی در لیست جانشینان کارلوس کیروش هستند. قرار بود یکی بزرگ‌تر از کیروشی بیاید که تیم‌ملی کشورمان ۲ بار متوالی بدون مشکل با اوصعود به جام‌جهانی را تجربه کرده بود.
هرچند کیروش دستاورد دیگری غیر از صعود به جام جهانی، در بُعد قهرمانی و کسب کاپ نداشت اما به هر شکل جدای از حاشیه‌های فراوانش، مربی بزرگی بود که کارنامه قابل دفاعی داشت.
جانشین کیروش اما مارک ویلموتس بود. مهدی تاج با او قرارداد بست، ۸ نفر هم از اعضای ارشد فدراسیون پای قرارداد او امضا زدند که حالا نه از تاج و پاسخگویی‌اش به این افتضاح بزرگ خبری هست و نه آن ۸ نفری که قرار بود بابت امضای‌شان پاسخگو باشند.
***
درنهایت فوتبال ایران ماند و غرامت بیش از ۲۰۰ میلیاردی (بابت شکایت ویلموتس و همکارانش) و تیمی که از ۴ بازی، ۲ تایش را باخته بود، ۲ تای اصلی را. فوتبال ما مقابل هر تیمی ببازد، هیچ کسی دوست ندارد عراق و بحرین برنده‌مان باشند اما با ویلموتس مقابل ۲ تیم نه‌چندان قدرتمند قاره، در غیاب قدرت‌های اصلی تحقیرشده بود.
مهدی تاج که برای ماندن بر مسند قدرت، حتی با قانون منع به کارگیری بازنشسته‌ها نیز صندلی‌اش را ترک نکرده بود، به بهانه بیماری قلبی استعفا کرد و رفت. حیدر بهاروند رییس سازمان لیگ، جای او را به‌عنوان سرپرست گرفت و نقش بسیاری نیز در انتخابات بعدی فدراسیون داشت.
زمانی که خودش نتوانست جواز حضور در انتخابات را بگیرد، همه می‌دانستند که او و شهاب‌الدین عزیزی خادم، در یک تیم هستند.
اسکوچیچ مربی‌ای بود که در وضعیت بلاتکلیف فوتبالمان با او قرارداد بسته شد، آن‌هم در اوج ناامیدی از صعود. می‌دانستیم که با توجه به ۲ باخت مقابل بحرین و عراق، شانس‌مان برای صعود به مرحله بعدی تا حد زیادی کاهش یافته است. مربی کروات هم این را می‌دانست اما درعین‌حال هم از این مساله آگاهی داشت که اگر بتواند در دور برگشت مسابقات امتیاز خوبی جمع کند، رزومه بسیار خوبی برای خود خواهد ساخت که هم آینده حرفه‌ای خودش را بهبود می‌بخشد و هم اینکه او را از یک مربی ارزان قیمت، رفته‌رفته به شرایط خیلی بهتری خواهد رساند.
***
تیم اسکوچیچ در منامه به ۴ برد خوب رسید. به ترتیب مقابل هنگ‌کنگ، بحرین، کامبوج و عراق. حالا تیمش در ۷ بازی متوالی به پیروزی رسیده بود، علاوه بر آنکه به‌عنوان تیم اول به مرحله بعدی مقدماتی جام جهانی صعود کرده بود، اما ۲۴ ساعت نگذشته از این صعود و خوشحالی اهالی فوتبال، پاسخ عزیزی خادم به سوالی در مورد ادامه همکاری با مربی کروات ابهاماتی را ایجاد کرد که قرار است مربی دیگری جای اسکوچیچ را در فاصله ۲ مسابقه مقدماتی بگیرد. فاصله‌ای که البته آن‌قدر زیاد نبود که بار دیگر تغییر و تحولی در کادر فنی تیم‌ملی ایجاد شود.
نگرانی بزرگ‌تر هم ورود دوباره دلال‌ها به ماجرای عقد قرارداد با مربی خارجی بود. آن‌هایی که همیشه پای‌شان به قراردادهایی که پول زیادی در آن هست، باز می‌شود. علاوه بر این دو ماه و اندی فاصله بین دو رقابت، به‌اندازه‌ای نبود که بشود هماهنگی بازیکنان با کادر جدید را متصور شد، حالا هرچقدر هم که جایگزین اسکوچیچ بخواهد بزرگ باشد.
نقدهای زیادی هم به ابهام فدراسیون برای تمدید قرارداد با اسکوچیچ وارد شد تا اینکه درنهایت روز گذشته رییس فدراسیون فوتبال از ادامه همکاری با اسکوچیچ خبر داد.
شهاب عزیزی خادم در این رابطه گفت: فدراسیون فوتبال با سرمربی تیم‌ملی تا پایان مرحله دوم مقدماتی جام‌جهانی به توافق مشترک رسید. قرار شد بعد از قرعه‌کشی مرحله دوم، برنامه‌ریزی مناسبی برای این مرحله صورت گیرد و فدراسیون فوتبال همه امکانات لازم برای آماده‌سازی تیم‌ملی و حضور پرقدرت در مرحله دوم را در دستور کار قرار خواهد داد.
قرعه‌کشی مرحله نهایی انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر هم روز دهم تیرماه در کوالالامپور مالزی برگزار می‌شود و تیم‌ملی فوتبال ایران یکی از ۱۲ تیم حاضر در این مرحله است که برای حضور در سومین جام جهانی متوالی‌اش به مصاف حریفان به‌مراتب سخت‌تری نسبت به مرحله اول خواهد رفت.
